ROŚLINNE BARWNIKI
nie tylko do jajek
Naturalne barwniki najczęściej są używane do wielkanocnych jajek. W tym wpisie to właśnie na nich się skupię, ale pamiętajmy, że większość tych składników możemy wykorzystać również do barwienia innej żywności (ciasta chlebowego, naleśnikowego, aquafaby czy lemoniad) oraz do barwienia ubrań.
zbieraj: kwiaty od marca do końca kwietnia. Forsycja to jeden z pierwszych kwitnących wiosną krzewów, którego kwiaty pojawia się jeszcze przed rozwinięciem liści. Forsycja rośnie na terenie całego kraju, głównie w miastach, gdzie jest sadzona jako żywopłot lub po prostu krzew ozdobny. Ma małe wymagania i może rosnąć praktycznie wszędzie, jedynie nie lubi stanowisk bardzo suchych. Ważne: przycina się ją dopiero po kwitnieniu (koniec kwietnia-maj), a nie jak większość krzewów – przed. Czytaj dalej „forsycja”
jaskry na targu w Kijowie
kwiecień plecień
warzywa i owoce sezonowe
dzikie rośliny sezonowe
warzywa i owoce sezonowe
klitoria
Od tysięcy lat ludzkość raczy się potrawami, które mają wpłynąć na ich popęd seksualny. Część z tego co spożywają, rzeczywiście działa na pobudzenie organizmu, a część z nich to roślinna magia, działająca na nasz umysł. Najczęściej afrodyzjakami są rośliny, które swoim kształtem przypominają narządy płciowe (żeńskie i męskie) lub mają bardzo charakterystyczny, pobudzający smak (najczęściej przyprawy). Oto lista roślin, które uchodzą za afrodyzjaki i jak je dzielmy:
Instagramowe awokado podbiło przez ostatnie lata serca ludzi na całym świecie. Ma to swoje plusy, jak i minusy w postaci tego, że pod ich uprawę wycina się lasy tropikalne, co nie służy naszej Planecie, czyli nam. Jeżeli jednak sięgamy po jakikolwiek „produkt”, warto go wykorzystać w całości. Więc zamień „odpad” w nowego, domowego kumpla lub prezent dla bliskiej osoby. Czyli łatwe w uprawie i zupełnie za darmo, drzewko awokado.
Większość roślin doniczkowych pochodzi z gęstych lasów równikowych. To oznacza, że dla ich dobrego wzrostu, powinniśmy postarać się o podobne warunki w naszych domach. Gdy wysoka temperatura na ogół nie jest problemem, to suche powietrze i brak słońca już tak. W efekcie, nasze rośliny zaczynają podupadać na wyglądzie, a co za tym idzie – zdrowiu.
Po czym to poznać, że nasze rośliny mają dość zimy?
czyli jak nie zabić kaktusa?
Gdzie ustawić zielone? Jak je dobrze podlewać? Co zrobić, gdy chore? Czy odpady z domu to nowe witaminy? Czy temu zielonemu jest dobrze, a może przesadzić? Zraszać? Podciąć? A jak zrobić, żeby było tego więcej?
Jesteś Zielony w temacie? Chcesz się dowiedzieć wszystkiego o roślinach domowych, jeszcze raz, ale krok po kroku tak, by ich nie zabić lub wiedzieć, jak je odratować? Przez ostatni rok spotykałem się z Wami na warsztatach, spotkałem mnóstwo Zielonych, wysłuchałem ich problemów i tego, co im nie idzie z domowymi roślinami. I to specjalnie dla Was zrobiłem Notatnik dla Zielonych. Czytaj dalej „Notatnik dla Zielonych”
słodki ziemniak, wilec ziemniaczany
jerzyk – nie spotkacie ich zimą w Polsce, ale patrzcie jaki jest malutki!
Choć wydaje nam się, że ptaki potrzebują naszego wsparcia wczesną zimą, to właśnie koniec zimy i początek wiosny, czyli luty i marzec, to czas, gdy ptaki potrzebują nas najbardziej. Owoce i nasiona, które wisiały na drzewach i krzewach, zostały zjedzone przez zimę. Powoduje to, że ptakom trudno znaleźć pokarm. Jeżeli śnieg trzyma parę dni w okresie grudniowo-styczniowym, możemy sypnąć coś naszym skrzydlatym przyjaciołom w czasie tych mroźnych dni. Pamiętajmy jednak, że dokarmianie ptaków to odpowiedzialne zadanie, a nie bezwiedne sypanie chleba na ziemię. Lepiej poradzą sobie same, niż z naszą niedźwiedzią przysługą.
oraz jak odstraszyć szkodniki domowymi sposobami
potrzebujesz: szklankę gorącej wody, 2-3 ząbki czosnku, do wzmocnienia efektu: chilli, cynamon, goździki, imbir
po zaparzeniu można dodać: łyżeczkę alkoholu, octu, soku z cytryny, sody oczyszczonej
Im napar będzie silniej pachnieć, tym lepiej. Owady nie lubią ostrego smaku i zapachu, a dodatkowo eliksir ma działanie bakterio- oraz grzybobójcze. Przed pryskaniem warto zanurzyć w naparze ręcznik papierowy i zmyć nim szkodniki. Zaatakowaną roślinę izolujemy, a następnie pryskamy roztworem, najlepiej parę razy dziennie przez tydzień. Warto wlać trochę naparu do samej ziemi.
tutaj odmiana arbuzowa rzodkwi
sambucus nigra
Widzisz tego słodkiego kurczaka? To właśnie z jego ciała „powstaje” mięso. Gdy pozbawisz zwierzę piór, skóry, podzielisz na kawałki mięsa, jak odróżnisz, czy to kura, koń, pies czy ludzka przyjaciółka zdegradowani do kupy kości i ścięgien.
Czytaj dalej „Jak nie jeść mięsa? Przewodnik po roślinnym świecie”
żółciak siarkowy
zbieraj: owoce prosto z ziemi. Wtedy są najbardziej dojrzałe i pełne smaku. Mirabelki i ałycze to krzewy lub niewielkie drzewa sadzone w miastach czy w ogrodach na żywopłoty. Śliwki te są niewymagające i łatwe w uprawie.
Ocet kojarzy nam się z silnym zapachem i używaniem go raczej do „staromodnych” zalew czy przepisów. Ale to dlatego, że w głowie mamy zapach, kolor i smak octu przemysłowego. Jednak ten domowy (tak jak z większością produktów!) to zupełnie co innego. Czytaj dalej „domowy ocet – przepis i użycie”
salonum melongena
Malwinka (1 miesiąc)
Jak ogród, to i kury! Można kupić dorosłe zwierzaki na targach, rynkach, od rolników czy od hodowców przez Internet. Ja postanowiłem zabrać się za to od początku – od jajka.
Cześć! Jestem Sebastian i uwielbiam dzielić się swoją pasją z innymi, podobno też szybko nią zarażając. Chętnie opowiem i pokażę Ci roślinny świat od strony kuchni, parapetu, lasu czy ogrodu. Nie masz ręki do roślin? Udowodnię Ci, że to bzdura, a po prostu za mało wiesz o moich zielonych przyjaciołach.
DLA KOGO?
osoby indywidualne czy spotkania w większym gronie
zespołów pracowniczych czy grup znajomych – spotkania integracyjne czy po prostu chęć nauki
restauracji i osób związanych z gastronomią, chcących poznać sezonowe czy mało znane warzywa, jak i dzikie, regionalne rośliny jadalne
pasjonatów Natury, którzy chcą poznać świat wokół siebie
agencji eventowych, szukających urozmaicenia podczas organizowanych wydarzeń
GDZIE?
w Twoim domu czy ogrodzie
siedzibie firmy
miłej kawiarni
na świeżym powietrzu
w każdym mieście w Polsce
forma: wizyty, warsztaty i prelekcje
dla kogo: dla „morderców roślin”, tych, którzy chcą się dowiedzieć, jak prawidłowo pielęgnować rośliny, by rosły piękne i zdrowe, dla nie mających czasu zająć się roślinami
gdzie: w wybranej przez Ciebie przestrzeni – dom, biuro kawiarnia
czas trwania: od 1 do 3 godzin + opieka nad roślinami (Warszawa)
szczegóły:
zazieleniam mieszkania i dostarczam rośliny do domów na terenie Warszawy z ekipą plants for humans
forma: spacery przyrodnicze
dla kogo: fanów dzikiej kuchni, osób związanych z gastronomią i gotowaniem, surwiwalowców i chętnych poznania roślin wokół nas
gdzie: w miejskich parkach czy ogrodach lub za miastem w lesie i na łąkach
czas trwania: od 2 do 5 godzin
szczegóły:
forma: wizyty, prelekcje i warsztaty
gdzie: w przestrzeni miejskiej, biurach, kawiarniach czy prywatnym domu
czas trwania: 1-3 godziny
szczegóły:
Sebastian Kulis
Ulica Elektryków to piękna przestrzeń na Stoczni Gdańskiej, gdzie w weekendy zjecie, wypijecie i potańczycie. To jedno z najładniejszych i najlepiej zrobionych miejsc do spędzania czasu na dworze w Polsce – obowiązkowo do zobaczenia w Gdańsku!
calibrachoa/milion dzwonków
To nie tylko kolorowy dodatek potraw, ale źródło witamin i minerałów. Głównie wykorzystujemy same płatki, a nie całe główki kwiatów. Pamiętamy również o tym, że jadalne kwiaty nie oznaczają automatycznie, że cała roślina jest jadalna. Nigdy nie jemy kwiatów, których nie jesteśmy pewni. Też nie powinniśmy jeść kwiatów z kwiaciarni czy hipermarketu, a raczej z pewnych, czystych źródeł. Pyłek może być bogaty w alergeny, więc osoby skłonne do alergii, powinny się upewnić co do bezpieczeństwa jedzenia danych kwiatów.
rozmaryn
cebulki przygotowane do suszenia
czyli jak z resztek warzyw otrzymać trochę więcej warzyw
rośliny, które odrosną z resztek
jak uprawiać?
Rośliny odrastające możesz trzymać w pojemniku z wodą lub przesadzić do ziemi. Najlepiej hodować je na domowym parapecie od września do grudnia i od końca stycznia do wiosny. W gorących miesiącach letnich lepiej korzystać z sezonowych warzyw, bo te odrastające mogą szybko zamierać, a zamiast liści, wytwarzać kwiaty, które też są jadalne, ale mniej bujne. Pamiętajmy, że kwiaty to również nasiona, więc jest to sposób na uzyskanie materiału siewnego z danej marchwi czy selera.
warzywa korzeniowe – czyli pasternak, seler, marchew, pietruszka, burak i koper włoski to rośliny, które będą odbijać od górnego pędu. Zostaw 3-5 cm kawałek jednego z warzyw i umieść go na podstawce z wodą. Roślina zacznie puszczać małe, delikatne listki, które są smaczne, jadalne i zawierają trudne do zdobycia o tej porze roku witaminy.
sałaty, pak-choi, cykoria, seler naciowy i trawa cytrynowa, to warzywa, które zazwyczaj dostępne są z resztką korzenia. Zostaw 3-4 cm kawałek rośliny z przyszłym korzeniem. Fragment rośliny umieść na podstawce z wodą lub w wilgotnej ziemi. Rośliny zaczną puszczać korzeń, więc możesz z nich stworzyć darmowe sadzonki na parapet czy do ogrodu (szczególnie selera, cykorii i trawy cytrynowej). Zimową porą korzystaj z młodych liści, które będzie produkować roślina.
cebula, por i czosnek – to najbardziej znane rośliny odrastające. Wystarczy wsadzić je do wody/ziemi (choć czasem wybijają same na kuchennej półce) i ścinać zielenię, czyli szczypior, prosto na kanapki. Liście czosnku i pora oczywiście też są jadalne.
imbir i kurkuma – choć to rośliny z dalekich krain, dobrze utrzymują się na naszych parapetach czy w ogródkach. Odetnij część korzenia (bo tym są właśnie te przyprawy), która posiada „oczko” i umieść ją w doniczce z ziemią. Rośliny te lubią wysoką temperaturę i dużo wody. Na koniec lata możesz wyjąć z doniczki własnoręcznie uprawiany imbir czy kurkumę.
nasiona na kiełki
jak kiełkować?
Najprostszy sposób na kiełkowanie roślin, to ten z wykorzystaniem sitka z małymi oczkami.
Umieść nasiona na sitku i opłucz w zimnej wodzie. Powtarzaj ten zabieg 3 razy w ciągu dnia, tak by kiełki nie wyschły. Sitko umieść na misce lub talerzu, który postawisz raczej w ciemnym i ciepłym miejscu. Po 3-5 dniach kiełki są gotowe do spożycia. Gdy osiągną odpowiednią dla ciebie wielkość czy chrupkość, przepłucz je i wilgotne przenieś na ręcznik papierowy. Następnie umieść je w pojemniku i przechowuj w lodówce maksymalnie do tygodnia.
Oczywiście istnieje wiele metod na uprawę kiełków, można również kupić do tego celu specjalnie kiełkownice. Jednak wydaje mi się, że dla początkujących wyżej wymienona metoda będzie najłatwiejsza.
Nie warto mieszać ze sobą różnych nasion przed kiełkowaniem, ponieważ mają różne czasy wzrostu. Kupując nasiona, powinny być oznaczone napisem „na kiełki”, wtedy też przeczytamy ile czasu potrzeba na wyhodowanie konkretnych kiełków. Rzeżucha, jarmuż czy rzodkiewka kiełkują bardzo szybko, gdy groch, soja i słonecznik potrzebują więcej dni. Nie używamy nasion przeznaczonych do siewu gruntowego (chyba że to nasze własne), ponieważ mogą być spryskiwane czy konserwowane różnymi środkami chemicznymi.
jak to zjeść
Cała zieleninę możemy wykorzystać w ten sam sposób. Jeżeli coś nam smakuje, nie wahajmy się połączyć tego z bazowymi produktami i daniami, takimi jak pieczywo, nabiał, jajka, surówki, sałatki czy dorzucić do warzywnych koktajli, czyli smoothie. Jednak najlepiej jeść je zawsze na surowo, bo mają wtedy najwięcej smaku, kruchą strukturę i uzupełniają w organizmie to, czego nam brakuje. Jeżeli chcemy dodać kiełki do dań na ciepło, zróbmy to po zakończonym gotowaniu i dodajmy przed samym podaniem.
twarożek z kiełkami rzodkiewki – do twarożku czy serka wiejskiego dodaj ulubione kiełki, szczyptę soli i serwuj na kanapkach lub zabierz do pracy czy szkoły.
omlet z liśćmi buraka – czyli tak zwaną botwinką. Posyp nimi gotowy omlet, a będziesz czuć chrupkość i soczystość buraczanych liści, która dobrze współgra z delikatnym omletem.
pesto z różnych naci – stwórz jak znane pesto bazyliowe. Nać marchwi, rzodkiewki, pietruszki czy może rukolę, zblenduj z oliwą, orzeszkami (lub nasionami słonecznika czy dyni), dodaj soku z cytryny czy ulubionego octu. Możesz kombinować z dorzuceniem parmezanu, sera pleśniowego czy ziół.
surówka z jabłka i kiełków jarmużu – zetrzyj jabłko, dodaj octu jabłkowego, do tego prażone w soli nasiona słonecznika oraz kiełki jarmużu.
Yves Rocher Polska zaprosiło mnie do stworzenia z nimi krótkich filmów na temat domowej dżungli. Opowiadam w nich, jak zadbać o rośliny w domu od momentu ich wybrania w sklepie poprzez pielęgnacje, na ich filtrujących właściwościach kończąc. Wszystko to dzięki ich kampanii #AntySmogNaturalnie, w której marka stara się walczyć ze smogiem poprzez kosmetyki, jedzenie, zmianę stylu życia czy właśnie rośliny. Myślę, że warto spróbować. Im na dworze zimniej i mniej liści na drzewach, tym problem smogu powraca coraz szybciej. Wszystkie filmy znajdziecie na kanale YouTube.
„Roślinne Porady warzywa” to nie książka ogrodnicza czy kucharska, a książka o roślinach. W pierwszej części Roślinnych Porad znajdziecie trzy rozdziały – Zbieraj, Smakuj i Korzystaj. Pierwszy opowiada o tym, jak uprawiać warzywa, drugi mówi o ich wykorzystaniu i przetwarzaniu w kuchni, za to trzeci rozdział jest o pozytywnym wpływie roślin na naszą duszę i ciało.
W drugiej części opisałem prawie 50 warzyw według zasady „zbieraj, smakuj, korzystaj”. Pod zdjęciami roślin znajdziecie ich łacińskie nazwy oraz ikonki, które podpowiedzą np. kiedy siejemy szpinak, czy fasola jest łatwa w uprawie i jak dużo wody potrzebuje pomidor.
